Theo Điều 3 Luật Khoa học và công nghệ năm 2013, Đổi mới sáng tạo (innovation) được định nghĩa là quá trình tạo ra và áp dụng thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, quản lý nhằm nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm và hàng hóa.
Đổi mới sáng tạo liên quan đến việc phát triển hoạt động nghiên cứu và phát triển các phát minh, sáng chế công nghệ, trong đó các trung tâm nghiên cứu, cơ sở đào tạo, nguồn nhân lực và quá trình sử dụng, tương tác và thực hiện sáng tạo công nghệ trong thực tế đóng vai trò quan trọng. Đồng thời, nó cũng liên quan đến vai trò của doanh nghiệp và các cơ chế xoay quanh hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm các chính sách, cơ chế tài chính, hạ tầng giáo dục, truyền thông và điều kiện thị trường.
Ảnh minh họa.
Vậy nên, việc áp dụng khoa học và công nghệ, tư duy đổi mới sáng tạo phải là trọng tâm trong quá trình phát triển không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà còn trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội ở Việt Nam. Đại hội XIII của Đảng đã xác định, đổi mới sáng tạo là nhiệm vụ đột phá chiến lược trong giai đoạn sắp tới của quốc gia. Chiến lược này được cụ thể hóa trong Quyết định số 569/QĐ-TTg ngày 11/5/2022 về chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030.
Trong đó, để thúc đẩy quá trình đổi mới sáng tạo, cần tạo ra một môi trường kinh doanh mà các doanh nghiệp được khuyến khích thử nghiệm, đưa ra ý tưởng mới và chấp nhận rủi ro. Chính phủ và các tổ chức liên quan cần tạo ra các chính sách và quy định thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới, cùng với việc xây dựng mạng lưới hỗ trợ và kết nối các doanh nghiệp với nguồn lực, kiến thức và kỹ năng cần thiết.
Việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) là một yếu tố quan trọng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Chính phủ và các tổ chức có thể tạo ra các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào R&D bằng cách cung cấp các khoản tài trợ, giảm thuế và tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác giữa doanh nghiệp và các trường đại học hoặc viện nghiên cứu. Ngoài ra, cần xây dựng một hệ thống chia sẻ thông tin và kết nối giữa các doanh nghiệp để tận dụng tối đa kết quả nghiên cứu và phát triển.
Nhân viên là nguồn tài nguyên quan trọng để thúc đẩy quá trình đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Các tổ chức cần tạo ra môi trường làm việc khuyến khích sáng tạo, tạo điều kiện cho nhân viên tham gia vào quy trình đổi mới và đánh giá công lao của họ dựa trên sự sáng tạo và đóng góp cho doanh nghiệp. Đồng thời, cần đầu tư vào việc đào tạo và phát triển kỹ năng sáng tạo cho nhân viên để tăng cường khả năng tư duy sáng tạo và ứng dụng công nghệ mới.
Do đó, khởi nghiệp và doanh nghiệp mới là một nguồn cung cấp không đáng xem nhẹ của những ý tưởng đổi mới. Chính phủ và các tổ chức liên quan cần tạo ra một môi trường thân thiện với khởi nghiệp, bằng cách cung cấp hỗ trợ tài chính, đào tạo, tư vấn và mạng lưới kết nối với các nhà đầu tư và đối tác. Đồng thời, cần rà soát và đơn giản hóa quy trình hành chính, giảm bớt rào cản pháp lý và tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp mới có thể tồn tại và phát triển.
Hợp tác công tư và quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình đổi mới sáng tạo. Chính phủ cần tạo ra cơ chế khuyến khích doanh nghiệp hợp tác với các tổ chức công cộng, viện nghiên cứu và trường đại học để chia sẻ kiến thức, kỹ thuật và nguồn lực. Đồng thời, cần mở rộng mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp quốc tế để học hỏi và áp dụng những tiến bộ trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.
Do đó, đổi mới sáng tạo là một yếu tố quan trọng để nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam. Để thúc đẩy quá trình này, cần tạo ra một môi trường thích hợp cho sáng tạo, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển, khuyến khích sự sáng tạo từ nhân viên, xây dựng hệ thống khởi nghiệp và hỗ trợ doanh nghiệp mới, cùng với việc tăng cường hợp tác công tư và quốc tế. Chính phủ, các tổ chức và doanh nghiệp cần cùng nhau hợp tác để đẩy mạnh quá trình đổi mới sáng tạo và giúp Việt Nam trở thành một nền kinh tế đổi mới, sáng tạo và bền vững trong thời kỳ hội nhập và cạnh tranh quốc tế.
Theo Nghệ Nhân (doanhnghiepvahoinhap.vn)
